Medische zorg en financiële ondersteuning bij ziekte en ziekteverzuim in Nederland
Als een werknemer wegens ziekte niet kan werken, dan is de werkgever verplicht het loon door te betalen. Werkgever en werknemer zijn samen verantwoordelijk voor de re-integratie. De wet verbetering poortwachter verplicht werknemers en werkgevers om samen met de arbodienst of bedrijfsarts al het mogelijke te doen om een werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. In de ‘Regeling procesgang eerste en tweede ziektejaar’ staat wat werkgevers en werknemers in de eerste 2 ziektejaren moeten doen.
Hier volgt informatie met betrekking tot Nederland over:
Ziekteverzuim in Nederland – definitie en recht op zorg
Definitie ziekteverzuim in Nederland
Er is sprake van ziekteverzuim als rechtstreeks en objectief is vastgesteld dat de werknemer niet kan werken als gevolg van ziekte.
Vaststelling, melding en recht op uitkering
Werknemers die in Nederland werken en sociaal verzekerd zijn
Een werknemer die in Nederland werkt en daar sociaal – en dus ook voor ziektekosten – verzekerd is, heeft bij ziekte en ziekteverzuim recht op loondoorbetaling via zijn werkgever.
Het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat zieke werknemers hun loon doorbetaald moeten krijgen. De werkgever betaalt in principe het loon van de werknemer door. Werkgevers zijn verplicht om maximaal twee jaar het loon door te betalen.
Ziekengeld van het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen)
In sommige gevallen bestaat recht op een uitkering op grond van de Ziektewet. In dat geval betaalt het UWV het loon door in de vorm van ziekengeld. Dit geldt in de volgende gevallen:
- werknemers,
- die ziek én zwanger zijn of die ziek zijn geworden als gevolg van zwangerschap of bevalling,
- die een orgaan doneren,
- met een structurele functionele beperking wegens ziekte of gebrek (no riskpolis),
- ouder dan 55 jaar die ziek worden en die direct voordat zij in dienst kwamen ten minste 52 weken een WW-uitkering hebben ontvangen,
- van wie het dienstverband afloopt tijdens de ziekte, vanaf het moment dat het dienstverband is afgelopen kunnen zij een Ziektewetuitkering krijgen,
- uitzendkrachten, afhankelijk van de arbeidsovereenkomst,
- sommige oproepkrachten, afhankelijk van de arbeidsovereenkomst.
Ziekteverzuim melden
Als een werknemer als gevolg van ziekte niet kan werken, dan moet hij dit melden bij zijn werkgever. In de meeste bedrijven is het gebruikelijk dat dit bij de directe leidinggevende gebeurt. De werkgever beoordeelt in het eerste gesprek met de werknemer wat de beperkingen en mogelijkheden zijn en of de reden van ziekmelding tot ziekteverlof leidt.
Controle ziekteverzuim
Werknemers zijn bij ziekte niet verplicht een arts te raadplegen. De beoordeling van de ziekmelding is een kwestie van vertrouwen tussen werkgever en werknemer. Bij twijfel kan de werkgever een controle door de bedrijfsarts of arbodienst laten uitvoeren. De werknemer is niet verplicht om de reden van ziekmelding aan zijn werkgever door te geven.
Lees meer over de verplichtingen van werkgever en werknemer in het eerste en tweede ziektejaar.
Verplichtingen van werkgever en werknemer in het eerste ziektejaar
Werkgevers en werknemers hebben een aantal verplichtingen, die al beginnen in de eerste week van de ziekmelding.
- Ziekmeldingen moeten uiterlijk binnen één week na de eerste ziektedag worden gemeld bij de arbodienst of bedrijfsarts.
- Is de werknemer zes weken ziek, dan wordt door de arbodienst of bedrijfsarts een probleemanalyse gemaakt. Hierin staat waarom de werknemer niet meer kan werken, wat zijn mogelijkheden tot herstel zijn en wanneer hij het werk vermoedelijk weer kan hervatten.
- Binnen acht weken na de ziekmelding of uiterlijk twee weken na de probleemanalyse stelt de werkgever in overleg met de werknemer een Plan van Aanpak (PvA) op. In dit plan staat beschreven wat beiden gaan doen om de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Het PvA is een onderdeel van het re-integratiedossier.
- Is naar verwachting sprake van langdurig verzuim, dan moet de werkgever een re-integratiedossier bijhouden. Hierin staan het verloop van de ziekte en alle activiteiten die beiden hebben ondernomen om terugkeer naar het werk mogelijk te maken.
- Iedere zes weken moet de werkgever de voortgang met de werknemer bespreken.
- Samen met de werknemer kiest de werkgever een casemanager. Deze persoon begeleidt en controleert de uitvoering van het PvA.
In de 42e week moet de werkgever de werknemer ziekmelden bij het UWV.
Verplichtingen van werkgever en werknemer in het tweede ziektejaar
- Is de werknemer onverhoopt langer ziek, dan volgt tussen week 46 en 52 een eerstejaarsevaluatie. Werkgever en werknemer evalueren het afgelopen jaar en bepalen welk re-integratieresultaat ze in het tweede ziektejaar willen behalen en hoe ze dat gaan doen.
- Is de werknemer na twintig maanden nog niet volledig hersteld, dan stelt de werkgever in overleg met de werknemer een re-integratieverslag op. Hierin staan alle afspraken en concrete resultaten van de geplande werkhervatting.
- Hebben alle inspanningen niet geleid tot werkhervatting, dan ontvangt de werknemer in de 87e week een WIA-aanvraagformulier van het UWV. Dit formulier moet hij binnen drie weken terug sturen aan het UWV. Snel daarna beoordeelt het UWV het re-integratieverslag en voert het een WIA-keuring uit. De WIA-uitkering start indien aan de wettelijke voorwaarden is voldaan.
- Indien noodzakelijk moet de werkgever de werkzaamheden, de werkplek en/of de arbeidsmiddelen van de werknemer aanpassen.
Loondoorbetaling door de werkgever
In het eerste ziektejaar is de werkgever verplicht om minstens 70% van het loon en minimaal het minimumloon te betalen. Op grond van CAO (Collectieve arbeidsovereenkomst) afspraken of afspraken in de arbeidsovereenkomst kan dit ook meer zijn.
In het tweede ziektejaar betaalt de werkgever ook minstens 70% van het loon. De werkgever hoeft dan echter niet meer aan te vullen tot aan het minimumloon. Ook in het tweede ziektejaar kan het loon op basis van CAO of arbeidsovereenkomst meer zijn.